بازیکن برتر

این روزها نام و آوازه بررسی تاریخچه ی کنسول PlayStation در صنعت بازی چنان پررنگ است که کمتر گیمری را می‌توان پیدا کرد که حداقل یک بار تجربه بازی با یکی از پلتفورم‌های این برند را نداشته باشد یا از اطرافیان خود در این زمینه چیزی نشنیده باشد. برندی که در طول عمر 20 ساله خود، هم روزهای باشکوه و عظمتی را به چشم دیده و هم دوره‌هایی از نزول و ناامیدی. برندی که در حال حاضر با آخرین عضو خانواده خود یعنی PlayStation 4 در اوج حرکت می‌کند و این کنسول نسل جدید به سرعت در حال گسترش محبوبیت خود بوده و می‌رود تا به جانشینی شایسته برای کنسول‌های قبلی سونی تبدیل شود. اما PlayStation کار خود را به این سادگی آغاز نکرد. داستان خلق محبوب‌ترین ایستگاه دنیای بازی به سال‌ها پیش بازمی‌گردد.

این روزها نام و آوازه PlayStation در صنعت بازی چنان پررنگ است که کمتر گیمری را می‌توان پیدا کرد که حداقل یک بار تجربه بازی با یکی از پلتفورم‌های این برند را نداشته باشد یا از اطرافیان خود در این زمینه چیزی نشنیده باشد. برندی که در طول عمر 20 ساله خود، هم روزهای باشکوه و عظمتی را به چشم دیده و هم دوره‌هایی از نزول و ناامیدی. برندی که در حال حاضر با آخرین عضو خانواده خود یعنی PlayStation 4 در اوج حرکت می‌کند و این کنسول نسل جدید به سرعت در حال گسترش محبوبیت خود بوده و می‌رود تا به جانشینی شایسته برای کنسول‌های قبلی سونی تبدیل شود. اما PlayStation کار خود را به این سادگی آغاز نکرد. داستان خلق محبوب‌ترین ایستگاه دنیای بازی به سال‌ها پیش بازمی‌گردد. زمانی که شاید حتی سونی قصد جدی برای ورود کامل به این صنعت را نداشت، ولی حوادث مختلف دست به دست یکدیگر دادند تا امروز شاهد عرضه ششمین کنسول از سری PlayStation باشیم. کنسول‌هایی که تولد خود را بیشتر از هر چیز مدیون یک نفر هستند.

 

کن کوتاراگی (Ken Kutaragi، رییس سابق بخش سرگرمی‌های سونی) را می‌توان دارای بیشترین سهم در حرکت کمپانی سونی به سمت صنعت بازی دانست. کسی که به حق لقب پدر PlayStation را از آن خود کرده و تأثیری عظیم در محبوبیت این برند ژاپنی داشته است. داستان ورود کوتاراگی به این صنعت به زمانی برمی‌گردد که او علاقه شدید دختر خود به کنسول Famicom (مدل ژاپنی NES) را مشاهده کرد. موضوعی که او را به فکر انداخت تا سونی را از طریق کنسول‌های نینتندو به این صنعت متصل کند. اولین قدم در این راه ساخت قطعه‌ای صوتی برای SNES بود که تحت عنوان S-SMP از آن یاد می‌شد و محصول تیم کوتاراگی در کمپانی سونی بود. این همکاری موفقیت‌آمیز بود و راه را برای همکاری‌های بعدی بین سونی و نینتندو هموار کرد. دو کمپانی بزرگ ژاپنی این بار به فکر ساخت قطعه‌ای اضافه شونده (Add-On) برای SNES افتادند که به این کنسول اجازه اجرای CD را داده و پای این فرمت جدید را به کنسول نینتندو باز کند، قطعه‌ای که با نام SNES-CD ساخته شده و این کنسول را به مدلی جدیدتر ارتقا دهد. همچنین قرار بود در کنار این Add-On، خود سونی نیز به ساخت کنسولی بپردازد که در کنار اجرای بازی‌های SNES، توانایی پشتیبانی از CD را نیز داشته باشد.

در جریان نمایشگاه CES 1991 و در ماه ژوئن آن سال، سونی از کنسول بازی خود پرده‌برداری کرد. کنسولی که نام Play Station (دو کلمه جدا از هم، برخلاف نام نهایی PlayStation) را بر خود داشت. ولی تنها یک روز بعد از معرفی پروژه، نینتندو خبر از لغو قرارداد خود با سونی داده و همکاری خود با کمپانی فیلیپس را اعلام کرد. این قضیه خیلی زود سر و صدای زیادی در بین ژاپنی‌ها به راه انداخت و آن‌ها به این موضوع به چشم یک خیانت نگاه کردند، زیرا نینتندو همکاری با یک کمپانی هم‌وطن را قطع کرده و دست یاری به سمت شرکتی اروپایی دراز کرده بود. البته رییس نینتندو، هیروشی یامائوچی (Hiroshi Yamauchi) که سال گذشته بعد از سال‌ها افتخارآفرینی در صنعت بازی از دنیا رفت، عقاید خاص خود را داشت و همکاری بین سونی و نینتندو را با در نظر گرفتن مفاد قرارداد، به ضرر نینتندو می‌دانست. طبق بندهایی از این قرارداد، سونی که تکنولوژی ساخت بازی‌های CDمحور را در این وسیله طراحی کرده بود، در حقیقت کنترل حقوق فرمت SNES-CD را به‌دست می‌گرفت.

موضوعی که باعث می‌شد نینتندو سهم کمتری روی محصولی که نقش زیادی در ساخت آن داشته، در اختیار داشته باشد. این موضوع برای یامائوچی غیر قابل پذیرش بود و او اصلاً دوست نداشت بازار عظیم عناوین Third Party که بر پایه CD ساخته می‌شدند را در دستان سونی ببیند. بنابراین به فکر عقد قرارداد جدیدی افتاده و مسئولین نینتندو به سمت مشارکت با فیلیپس رفتند. لازم به ذکر است که این همکاری بعدها باعث ساخت نسخه‌هایی از سری بازی‌های نینتندو برای کنسول فیلیپس یعنی Philips CD-i شد. به این صورت که بعد از اینکه نینتندو از همکاری با فیلیپس نیز پشیمان شد، به این کمپانی اجازه استفاده از بعضی عناوین خود را داد که نتیجه آن بازی‌هایی چون Zelda: The Wand of Gamelon، Link: The Faces of Evil و Zelda’s Adventure بودند. عناوینی که با وجود بهره‌گیری از دنیای The Legend of Zelda، کیفیتی به شدت پایین داشته و با شکست مواجه شدند. Mario نیز در کنسول CD-i حضور پیدا کرد و با بازی Hotel Mario به هیچ‌وجه نتوانست به موفقیت عناوین قبلی این کاراکتر برسد.

به CES 1991 و قطع همکاری نینتندو با سونی برمی‌گردیم. این حرکت تحقیرآمیز باعث خشم شدید رییس سونی، ناریو اوگا (Nario Ohga) شد. هرچند به نظر می‌رسید روابط سونی و نینتندو خیلی سریع به هم خورده، ولی این مشکلات از مدتی پیش آغاز شده بود. مسأله اصلی بر سر توافقات این دو کمپانی در مورد سود این محصول بود. پیشنهاد سونی این بود که سود حاصله از فروش CDها به این کمپانی رسیده و سود فروش کارتریج‌ها نیز به نینتندو برسد و البته در مورد حق مالکیت محصول نیز در آینده تصمیم‌گیری کنند. کریس دیرینگ (Chris Deering)، کسی که در آن زمان در کمپانی Columbia Pictures از زیرمجموعه‌های سونی کار می‌کرد و بعدها به شعبه اروپای PlayStation پیوست، در این زمینه می‌گوید: “نینتندو از این پیشنهاد به شدت عصبانی شده و از آن راضی نبود. آن‌ها با این موضوع موافقت نکرده و آن را باعث ضرر دیدن خود می‌دانستند و این قرارداد کنسل شد.”